Ekomuzeum Trzy Kultury w Lutowiskach

Ekomuzeum tworzone jest na obszarze i w okolicach miejscowości Lutowiska. Jednak z racji zdecydowanie partnerskiego charakteru przedsięwzięcie powiązane jest z wieloma podobnymi działaniami w całych Bieszczadach, a także przygranicznymi obszarami Słowacji i Ukrainy. Elementem wyróżniającym tę inicjatywę jest wielokulturowość, odnosząca się do czasów sprzed II wojny światowej, kiedy Lutowiska zamieszkiwali zgodnie Polacy, Ukraińcy i Żydzi. Celem Ekomuzeum jest aktywna ochrona i wykorzystanie dziedzictwa historyczno-przyrodniczego do tworzenia miejsc pracy w oparciu o kompleksowy produkt ekoturystyczny i produkty lokalne; integracji i zaangażowania mieszkańców, lokalnych instytucji i firm w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju miejscowości i jej okolic; wzbogacenia oferty edukacyjnej dla dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych a także zachęcenie mieszkańców i przyjezdnych do wnikliwszego poznania i poszanowania innych niż własna kultur, tradycji i religii. Pierwszym etapem tworzenia ekomuzeum było powołanie zespołu i wyłonienie lidera. Ekomuzeum koordynuje Grupa Inicjatywna przy Zespole Szkół w Lutowiskach. Wypracowywaniu koncepcji towarzyszyły szkolenia i warsztaty, które miały na celu lepsze poznanie walorów i historii obszaru oraz przygotowanie przewodników i innych osób pracujących na rzecz ekomuzeum. Obecnie Ekomuzeum obejmuje 13-to kilometrową ścieżkę historyczno-przyrodniczą, 14 atrakcji, rozproszonych w terenie atrakcji, a wśród nich arboretum przyszkolne, kirkut, cerkwisko i cmentarz greckokatolicki, kilka chyż bojkowskich, ruiny synagogi, starą szkołę polską i żydowską, punkty widokowe i siedliska bieszczadzkich roślin i zwierząt. Ofertę Ekomuzeum uzupełniają stałe i czasowe ekspozycje, galeria i sklepik bieszczadzkich produktów lokalnych, baza noclegowa i gastronomiczna. Ekomuzeum nie tylko można zwiedzać z przeszkolonym przewodnikiem – pieszo, na rowerze czy konno, ale także można doświadczyć kultury bieszczadzkiej poprzez udział w warsztatach rękodzielniczo-artystycznych i lokalnych imprezach i widowiskach. Ekomuzeum „Trzy Kultury” otrzymało w roku 2005 certyfikat „Zielony Rower” przyznawany przez Fundację Bieszczadzką Partnerstwo dla Środowiska inicjatywom. Oficjalnie ekomuzeum zostało otwarte 22 września 2006 roku. Informacji o kompleksowej ofercie turystyczno-edukacyjnej Ekomuzeum dostarcza Gminne Centrum Informacji w Lutowiskach (przy Urzędzie Gminy w Lutowiskach; tel. +13 461 03 13). Informacji na temat inicjatywy i tworzonego produktu ekoturystycznego Ekomuzeum „Trzy Kultury” mozna znaleźć na stronie www.lutowiska.com/ekomuzeum, obecnie tworzona jest profesjonalna strona: www.trzykultury.pl.