GREENWAY PRAGA - WIEDEŃ

Republika Czeska, Austria

Szlak kulturowy łączący Europę Środkową

Prezentacja szlaku

Greenway Praga – Wiedeń jest najstarszym i najczęściej odwiedzanym szlakiem w ramach Zielonych Szlaków Europy Środkowej - Central European Greenways (CEG). Szlak tworzą trasy piesze, powstałe prawie sto lat temu, łączące Pragę, Tábor, Jindřichův Hradec, Slavonice, Znojmo, Lednice-Valtice i Wiedeń. Oś główna szlaku ma 470 km długości. Prowadzi wzdłuż doliny rzeki Dyje na Morawach Południowych oraz doliny Wełtawy w południowych Czechach.

W ramach szlaku, pod hasłem “Szlak kulturowy łączący Europę Środkową” organizowane są liczne imprezy folklorystyczne i kulturalne. Trasa rozpoczyna się w Parku Centralnym 13 dzielnicy Pragi i prowadzi przez wzgórza Czech Środkowych do Taboru, miasta Husytów, a stąd, wzdłuż rzeki Luznice, przez malownicze wioski o charakterystycznej architekturze „chłopskiego baroku”, do średniowiecznego miasta Jindřichův Hradec. Dalej trasa biegnie przez lasy “Czeskiej Kanady”, dawną drogą wojskową wzdłuż byłej “Żelaznej Kurtyny”, do Slavonic, nazywanych perłą architektury renesansowej.

Trasa prowadzi przez park narodowy Podyjí/Thayatal, z malowniczymi meandrami rzeki Dyje/Thaya, gdzie w winnicy Sobes podróżujący szlakiem mogą spróbować doskonałych win morawskich. Tu właśnie zaczynają się Morawy Południowe, kraina winnic i malowniczych wiosek, z charakterystyczną architekturą i bogatymi tradycjami folklorystycznymi. Warto zatrzymać się w miejscowości Znojmo, gdzie, z zamku rozpościera się wspaniały widok na dolinę rzeki Dyje. W XIII w. zbudowano tu kanał dostarczający wodę do okolicznych młynów. Jeden z nich, młyn w Slupie, nadal działa. Następnie, szlak prowadzi do Hevlina, miejscowości na granicy czesko-austriackiej, skąd można udać się do Laa an der Thaya po stronie austriackiej, gdzie znajdują się termalne źródła.

Mikulov to historyczna siedziba rodu Dietrichstein. Miasteczko słynie z średniowiecznego zamku, pięknych widoków, zabytkowego starego miasta i zabytkowego cmentarza żydowskiego. Miejscowość sąsiaduje z wzgórzami Palava, które można poznać dzięki lokalnym trasom pieszym. Po opuszczeniu Mikulova wkraczamy na tereny, które stanowiły własność rodu Liechtenstein. Szlak Rodziny Liechtenstein umożliwia turystom poznanie wspaniałych pałaców i ogrodów, należących kiedyś do członków tej rodziny.

Valtice to ostatni przystanek na szlaku na terenie Czech. Miasto słynie z zabytkowego pałacu i winnic. Ze wzgórza, gdzie znajduje się kolumnada Rejstna, rozciąga się wspaniały widok na kompleks Lednice – Valtice, z jego ogrodami, parkami i zabytkowymi pałacami. Po austriackiej stronie granicy znajduje się miasteczko Poysdorf, nieoficjalna stolica austriackiego wina. Lokalne sklepy oferują szeroki wybór miejscowych win. Niezapomnianym przeżyciem może też być pobyt w jednym z gospodarstw agroturystycznych w regionie winiarskim (Weinviertel) Dolnej Austrii, które specjalizują się w obsłudze turystyki rowerowej. W miejscowości Wolkersdorf trasa łączy się z szlakiem kolejowym Dampross - Drahtesel, który kiedyś służył lokalnym rolnikom, a obecnie umożliwia poznanie historii kolei oraz lokalnej sztuki i kultury. Szlak dociera w ten sposób do Wiednia. Jego zabytki i historię można poznawać na rowerze, korzystając z tras wzdłuż Dunaju i łączących się z nim kanałów.

Ze szlakiem Greenway Praga – Wiedeń łączą się liczne lokalne trasy, między innymi:

• Szlak Dziedzictwa Rodziny Rosenbergów łączący České Budějovice, Český Krumlov, góry Nové Hrady i Třeboň;
• Szlak Rzemiosł i Wyznań, który umożliwia poznanie pracy kowali, tkaczy oraz innych rzemieślników, łączący Jindřichův Hradec, Telč i Dačice;
• Szlak Dziedzictwa Rodziny Liechtenstein na Południowych Morawach/Weinviertel, który łączy najważniejsze obiekty historyczne i zabytkowe, związane z historią tej rodziny (kompleks pałacowo-ogrodowy Lednice-Valtice wpisany na Listę Dziedzictwa UNESCO);
• Inne szlaki lokalne, takie, jak: Szlak Grasel koło Slavonic, Szlak śladami malarza żydowskiego Nagla koło Telča, Greenway “Diabelskie Brzemie” (Čertovo břemeno) koło miast Sedlec-Prčice/Tábor lub Szlaki Dziedzictwa w Górach Nove Hrady w południowych Czechach.

Greenway Praga – Wiedeń, jeden z najpopularniejszych szlaków w Czechach, istnieje dzięki współpracy wielu inicjatyw i przedsięwzięć.

Szlakiem zarządza Obywatelskie Stowarzyszenie Greenway Praga – Wiedeń (Občanské sdružení Greenways Praha-Viden).

Najwazniejsi partnerzy zaangażowani w inicjatywę to, między innymi: Program Greenways-Zelene Stezky realizowany przez Czeską Fundację Partnerstwo dla Środowiska (Nadace Partnerstvi), organizacja Przyjaciele Czeskich Zielonych Szlaków w Nowym Jorku (Friends of the Czech Greenways in New York), jak również Greenways Travel Club, loklany operator szlaku.

Główne atrakcje turystyczne i ważniejsze miejscowości wzdłuż szlaku (dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe)

Greenway Praga – Wiedeń łączy inicjatywy i działania realizowane przez prawie 40 organizacji pozarządowych. Szlak umożliwia turystom rowerowym lub pieszym wypoczynek w jednym z najbardziej malowniczych regionów Europy połączony ze zwiedzaniem zabytkowych miejscowości z romantycznymi zamkami, średniowiecznymi kościołami i klasztorami oraz poznanie miejsc zwiazanych z kulturą żydowską. Wzdłuż szlaku znajdują się obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, takie jak zabytkowa Praga, kompleks pałacowo-ogrodowy Lednice-Valtice, zamek w miejscowości Český Krumlov, park narodowy w Podyjí/Thayatal, źródła termalne w Laa an der Thaya, zamek w Mikulovie, rezerwat krajobrazowy na wzgórzach Palava, góry Nove Hrady, Třeboň, Slavonice itd.

Ogólna charakterystyka szlaku

Geograficzny przebieg szlaku (główne miejscowości, początek i koniec szlaku) –

– Praga: Park Centralny w 13 dzielnicy, Tabor, České Budějovice, Brno, Břeclav, Wiedeń

- Długość – 470 km

- Nawierzchnia – w większości drogi o nawierzchni utwardzonej asfaltowej, w niektórych miejscach nawierzchnia bardzo zniszczona;

- Procentowy udział dróg polnych i leśnych, dróg wyłączonych z ruchu samochodowego, dróg samochodowych o niskim / średnim / wysokim natężeniu ruchu – oś główna szlaku i trasy dodatkowe:

Szlak wykorzystuje ścieżki rowerowe w dużych miastach, prowadzi przez drogi o niskim natężeniu ruchu, drogi leśne oraz drogi, które kiedyś zarezerwowane były dla wojska, prowadzące wzdłuż przebiegu „Żelaznej Kurtyny”;

- Główni użytkownicy – rowerzyści, turystyka piesza, konna, kajaki I narciarstwo biegowe.

- Dostępność innych środków transportu (możliwość poruszania się po szlaku lub dojazdu do niego środkami komunikacji publicznej):

Praga, Tabor, České Budějovice, Jindřichův Hradec, Znojmo, Břeclav, Laa an der Thaya, Wiedeń, www.cdrail.cz, www.oebb.at). Każde z wyżej wymienionych miast stanowi dobry punkt do rozpoczęcia podróży szlakiem, każde z nich ma połączenia komunikacji publicznej (autobus i pociąg).

- Dostępne mapy i przewodniki:

• Nowy przewodnik po szlaku Greenway Praga – Wiedeń dla rowerzystów 1:100 000 – wydany przez czeską Fundację Partnerstwo dla Środowiska (Nadace Partnerství) w języku czeskim, angielskim i niemieckim – części 1, 2 i 3 dotyczą czeskiego odcinka szlaku i są już dostepne, część 4, dotycząca odcinka austriackiego, będzie wydana w 2007r. Przewodnik zawiera szczegółowe mapy, opisy trasy, profile terenu, informacje o atrakcjach i interesujących obiektach wzdłuż szlaku.

• “Radkarte Wein Viertel Ost 1:75 000” – mapa wydana przez Weinviertel Tourismus GmbH, dotyczy odcinka trasy od granicy czesko-austriackiej do Wiednia.

Przewodniki i mapy na temat Szlaku Grasel, który stanowi część trasy Greenway Praga – Wiedeń na odcinku Slavonice - Dobersberg – wydane przez Towarzystwo Renesansowe w Slavonicach (Slavonická Renesanční).

• Greenway “Diabelskie Brzemie” (Čertovo Břemeno) 1:50000 – mapy dla turystyki rowerowej, pieszej, narciarstwa biegowego.

Kontakt z organizacją zarządzającą szlakiem

Stowarzyszenie Praga – Wiedeń Greenway (Občanské sdružení Greenways Praha-Vídeň)

Panská 7, 602 00 Brno, Republika Czeska,

Tel. +420 542422764

www.prahawien.greenways.info (w języku czeskim)

www.prahaviennagreenways.org (w języku angielskim – Friends of Czech Greenways)