Крытэрыі Зялёных Шляхаў

I. Катэгорыі Зялёных Шляхаў - greenways (Асацыяцыя Зялёных Шляхаў у Цэнтральнай і Ўсходняй Еўропе - CEG):

У Цэнтральнай і Ўсходняй Еўропе вызначаныя 3 асноўныя катэгорыі Зялёных Шляхаў:

1. Зялёныя Шляхі вялікай працягласці (Long-distance Greenways)

2. Лакальныя Зялёныя Шляхі (Local Greenways)

3. Гарадскія Зялёныя Шляхі (Urban Greenways)

II. Крытэрыі Зялёных Шляхаў - greenways (CEG):

Існуе два ўзроўня крытэрыяў Зялёных Шляхаў - greenways: агульныя крытэрыі (якія дакранаюцца ўсіх катэгорый Зялёных Шляхаў) і адмысловыя крытэрыі (якія дакранаюцца вызначаных катэгорый Зялёных Шляхаў).

a) Агульныя крытэрыі (general criteria):

Зялёны Шлях - greenways - гэта пазначаная на мясцовасці траса, у якой ёсць свой назоў (з выкарыстаннем слова "зялёны маршрут" або "greenway"), лагатып і дэвіз/тэматыка маршруту. Інфармацыя аб маршруце распаўсюджваецца ў выглядзе буклетаў/карт/даведнікаў, у маршруту ёсць свой вэб-сайт і інфармацыйная сістэма ўздоўж усёй трасы (шчыты, інфармацыйныя пункты і г.д.). Маршрут адказвае асноўным патрабаванням захавання бяспекі, асабліва ў стаўленні веласіпедыстаў і пешых турыстаў. Ён развіваецца і кіруецца асноўным каардынатарам (арганізацыя, установа, тэрытарыяльны орган самакіравання і т.п.) са згоды і пры ўзаемадзеянні з іншымі партнёрамі ў рэгіёне. Маршрут з'яўляецца складовай часткай ужо існуючых або тых, якія распрацоўваюцца дзеля стратэгіі і планаў развіцця турызму і транспартнай сістэмы, упісваецца ў камунікацыйную і турыстычную сетку рэгіёна і асобных сельскіх рад, і звязаны з сістэмай грамадскага транспарта.

b) Адмысловыя крытэрыі (specific criteria):

i. Зялёныя Шляхі вялікай працягласці (Long-distance Greenways)

Зялёны Шлях вялікай працягласці аб'ядноўвае краіны, рэгіёны і вялікія гарады. Асноўная мэта яго - развіццё ўстойлівых выглядаў турызму (часцей за ўсё велатуризму, а таксама воднага, пешага, коннага). Зялёныя Шляхі вялікай працягласці павінны адпавядаць як функцыянальным крытэрыям, так і крытэрыям па інфраструктуры.

Крытэрыі па інфраструктуры:

• Зялёны Шлях злучае прыродныя і культурныя славутасці, цікавыя месцы з краязнаўчага, прыроднага, культурнага, гістарычнага і сацыяльнага пунктаў гледжання - як мінімум кожныя 15 км;
• На маршруце ёсць месцы для адпачынку - як мінімум кожныя 20 км;
• На маршруце находзяцца турыстычныя аб'екты з даступнай гасцінічнай і гастранамічнай базамі - як мінімум кожныя 30 км;
• Інфармацыя аб маршруце (у выглядзе буклетаў, брашур, даведнікаў, карт і г.д.) распаўсюджваецца ў пунктах турыстычнай інфармацыі на маршруце і ў суседніх рэгіёнах;
• Маршрут праходзіць па бяспечных дарогах, асобна ад дарог для аўтатранспарту або па спакойных дарогах з нізкай інтэнсіўнасцю руху;
• Як мінімум 90% маршруту праходзіць па дарогах з ушчыльненым пакрыццём, якія дазваляюць перамяшчэнне на ровары ў любы час года (дакранаецца веламаршрутаў).

Функцыянальныя крытэрыі:

• У кожным населеным пункце/вёсцы і поруч з турыстычнай славутасццю, дзе праходзіць зялёны маршрут, находзіцца як мінімум адзін інфармацыйны шчыт, які паказвае маршрут і населены пункт;
• На маршруце находзіцца як мінімум 1 пункт продажу вырабаў народных здабыч (крама, майстэрня, галерэя, т.п.);
• На маршруце находзіцца як мінімум 1 пункт дэгустацыі страў мясцовай/рэгіянальнай кухні (ежа або напоі);
• На маршруце ёсць магчымасць азнаёміцца/наведаць як мінімум адну мясцовую ініцыятыву, накіраваную на ахову і інтэрпрэтацыю прыроднай і культурнай спадчыны;
• Маршрут праходзіць праз цэнтр вёскі/населенага пункта і гарады, або туды можна лёгка дабрацца ад асноўнай трасы маршруту пры дапамозе пазначэнняў у выглядзе адгалінавання або сцежкі;
• На маршруце можна скарыстацца як мінімум адной турыстычнай паслугай, прапануемай мясцовым/рэгіянальным тураператарам.

ii. Лакальныя Зялёныя Шляхі (local Greenways)

Лакальны Зялёны Шлях - гэта карацейшая траса, якая праходзіць, як правіла, па сельскіх тэрыторыях. Асноўная мэта такога маршруту - развіццё турызму і адпачынку на адзін дзень або на выхадныя, г.з. пазнавальнага і экскурсійнага турызму, накіраванага на азнакамленне з прыроднай і культурнай спадчынай. Лакальныя Зялёныя Шляхі выкарыстоўваюцца часцей за ўсё для пешага, веласіпеднага, коннага, лыжнага і іншых выглядаў турызму.

Крытэрыі:

• На маршруце находзіцца як мінімум 1 інфармацыйны шчыт (калі маршрут у выглядзе завесы) або 2 шчыты (калі маршрут лінейны);
• На маршруце ёсць як мінімум адзін пункт для адпачынку і/або прыпынкі;
• Маршрут праходзіць ад, да і праз цэнтр вёскі/гарады (у адпаведных выпадках);
• Пад'езд да пачатку/першага пункту маршруту магчымы на грамадскім транспарце.

iii. Гарадскія Зялёныя Шляхі (urban Greenways)

Гарадскі Зялёны Шлях - гэта шматфункцыянальная дарожка (для пешаходаў, веласіпедыстаў, ролераў, людзей на інвалідных калысках, т.п.), праходзячая ўздоўж ракі, раўчука, закінутай чыгункі або прыроднага калідора ў горадзе (парк, зялёная тэрыторыя, т.п.). Асноўнай мэтай гарадскога Зялёнага Шляху з'яўляецца бяспечны рух, адпачынак, і азнакамленне са славутасцямі.

Крытэрыі:

• Як мінімум 90% маршруту складае ўшчыльненая паверхня;
• Маршрут уяўляе сабой трасу для перамяшчэння на транспартных сродках без матораў, асобную ад дарогі для аўтатранспарту;
• Куты нахілу на маршруце па стаўленні да гарызанталі (каля 0 або з малаважным адхіленнем) дазваляюць карыстацца маршрутам людзям з рознымі фізічнымі магчымасцямі, у тым ліку з абмежаванымі, якія перасоўваюцца на інвалідных калысках;
• На маршруце размешчаны як мінімум 1 інфармацыйны шчыт (калі маршрут уяўляе сабой завесу) або 2 шчыта (калі маршрут лінейны);
• На маршруце находзіцца як мінімум 1 месца для адпачынку і/або прыпынкі.