Ekomuzeum Lanckorona

Inicjatorem jego utworzenia był Urząd Gminy w Lanckoronie, który szukał metody na aktywizację mieszkańców i ożywienie społeczno-gospodarcze tej podupadłej wsi oraz sąsiednich wiosek, tworzących gminę oraz przywrócenie jej turystycznych tradycji. Za główną atrakcję Ekomuzeum uznano wyjątkową drewnianą architekturę Lanckorony, okoliczne zabytkowe zabudowania podworskie, kościółki murowane i drewniane, liczne przydrożne kapliczki i krzyże, jak również stanowiska charakterystycznej dla Pogórza flory i fauny, w tym skupiska roślin i siedliska zwierząt objętych ochroną. Złożyły się one na 18 wyznakowanych przystanków ekomuzeum. Podjęto też działania w celu tworzenia infrastruktury i dodatkowych atrakcji dla turystów, jak trasa bryczek konnych czy narciarstwa biegowego, stale trwają też prace nad zagospodarowaniem Góry Zamkowej w Lanckoronie z ruinami zamku. Dla zainteresowanych organizowane są warsztaty twórcze: bibułkarskie, ceramiczne, haftu, malowania na szkle, robienia świec czy wycinanek. Do ciekawych przedsięwzięć należy też rekonstrukcja kobiecego stroju mieszczki lanckorońskiej czy odtworzenie markowego produktu lokalnego – tradycyjnego trunku – jarzębiaku izdebnickiego i koniferynki. Ekomuzeum nawiązało współpracę z dwoma pensjonatami, które działały jeszcze w okresie przedwojennym – „Tadeusz” i „Zamek”, gdzie można się dowiedzieć wielu ciekawych informacji o tym niezwykle pomyślnym dla Lanckorony okresie, kiedy była modnym letniskiem, popularnym głównie wśród mieszczańskich i artystycznych środowisk Krakowa. Projekt tworzenia ekomuzeum został wpisany do strategii rozwoju gminy Lanckorona i jest wykorzystany jako szyld do pozyskiwania środków, również na prowadzenie niezbędnych inwestycji, np. remont nawierzchni rynku w Lanckoronie. Aktywnym partnerem gminy jest Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Na Bursztynowym Szlaku, które w znacznym stopniu przejęło koordynację ekomuzeum i tworzy ofertę turystyczną w oparciu o powołaną przez siebie firmę społeczną Horyzonty ITD. Co roku organizowane są dwie ważne imprezy: Jarmark Świętojański w czerwcu i Święto Aniołów w grudniu. W czasie inauguracyjnego Święta Aniołów w roku 2004 otwarto jedyne w Polsce Muzeum Aniołów oraz zainicjowano zwyczaj przyznawania tytułu honorowego obywatela Lanckorony dla najbardziej zasłużonych „przyjaciół” gminy i propagatorów jej piękna. Ekomuzeum bazuje na działaniu wąskiej grupy pasjonatów, skupionych w Stowarzyszeniu Ekologiczno-Kulturalnym na Bursztynowym Szlaku i przy Urzędzie Gminy. Pozostali mieszkańcy pozostają bierni i przyglądają się inicjatywom tej aktywnej grupy. Tymczasowe centrum informacyjno-dokumentacyjne zostało zorganizowane w izbie muzealnej usytuowanej w rynku. Na rynku postawiono też tablicę z mapą obiektów ekomuzealnych. Wydano serię ulotek i dwujęzyczny, polsko-angielski przewodnik po Ekomuzeum Lanckorona. Ponadto w przewodniku o Lanckoronie opublikowanym w serii Miasta i miasteczka przez wydawnictwo Bezdroża znalazł się rozdział poświęcony ekomuzeum. Informacje o ekomuzeum można uzyskać w centrum prowadzonym przez Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalnym na Bursztynowym Szlaku (tel. 0 33 876 34 01) oraz na stronie internetowej www.lanckorona.pl